پروژه رساندن فيبر نوري به در منازل و جايگزيني آن با کابل مسي با توجه به افزايش سرعت ارتباطات اينترنتي، در سال‌هاي اخير مورد توجه مسوولان وزارت ارتباطات قرار گرفته و اگرچه در ابتدا اپراتور چهارم به عنوان مجري اين پروژه در نظر گرفته شده بود اما به دليل مشکلاتي با تاخير روبه‌رو شده و هنوز به مرحله اجراي کامل نرسيده است.
وايمکس نيوز- با اجراي پروژه «فيبر نوري به منازل»، به جاي کابل مسي، فيبر نوري به کاربران خانگي، ادارات و موسسات ارائه مي‌شود. طرح اتصال فيبر نوري که سرعت ارتباط را در حد چشمگيري افزايش مي‌دهد، در کشورهاي مختلف دنيا انجام شده است. اما جايگزيني فيبرنوري به جاي کابل مسي زماني مقرون به صرفه خواهد بود که محتواي ديجيتال بسيار زيادي برروي شبکه‌ها تعريف شود و کاربران نياز به داشتن سرعت بالا را احساس کنند.
اتصالات پهن باند فيبر به خانه يا همان اتصالات پهن باند FTTH ، معرف اتصالات کابل فيبرنوري براي اماکن به صورت اختصاصي است. اين سيستم‌ها که براساس نور هستند، توان انتقال انبوهي از اطلاعات به شکل کارآمدتري از قبيل تلفن، ويدئو، داده و غيره را در مقايسه با شيوه سنتي کابل‌هاي مسي دارا هستند.
اين فناوري به سرعت رو به گسترش است زيرا برتري‌هايي نسبت به فناوري‌هاي کنوني دارد که امکان اتصال پرسرعت‌تر و ظرفيت برد بيشتر نسبت به زوج‌هاي پيچيده رسانا و خطوط DSL از جمله آنها است.
ايرانيان‌نت، اپراتور مجري پروژه فيبر نوري در کشور، سابقه بيش از پنج سال فعاليت در اين زمينه دارد و وزارت ارتباطات نيز بر لزوم تسريع روند امور در اين زمينه اصرار مي‌کند. پيش از اين وزير ارتباطات و فناوري اطلاعات درباره زيرساخت‌هاي ارتباطي کشور، علت تاخيرهاي پيش آمده در روند فعاليت اين شرکت را وجود برخي مشکلات مالي دانست. علاوه بر آن واعظي معتقد است که هم اکنون ايران و کشورهاي منطقه نيازمند کارخانه ساخت فيبر نوري هستند.
اما باقري چناري -مدير عامل اپراتور فيبر نوري- پيش از اين با بيان اينکه پروژه اتصال فيبر نوري به منازل و سازمان‌ها حداقل به طور متوسط به پنج ميليارد دلار سرمايه احتياج دارد، گفته بود: اگر پروژه ايرانيان نت، هشت سال به طول بيانجامد به طور متوسط سالانه به 700 ميليون دلار (3000 ميليارد تومان) سرمايه‌گذاري نياز دارد.
وي همچنين درباره منابع سرمايه خارجي ايرانيان‌نت اظهار کرده بود: يکي از منابع سرمايه‌گذاري خارجي اين شرکت بانک سايناشور چين است که دريافت سرمايه از اين بانک مورد موافقت وزارت ارتباطات و فناوري اطلاعات و وزارت امور اقتصادي و دارايي قرار گرفته و هم اکنون در بانک عامل مشغول تکميل پرونده هستيم. در مرحله دوم اين همکاري قرار است خط اعتبار به ارزش يک ميليارد دلار براي حدود يک ميليون پورت FTTH در اختيار کشور قرار داده شود.
باقري در پاسخ به اين سوال که شرکت ايرانيان نت چگونه بازگشت سرمايه سرمايه‌گذاران را تضمين مي‌کند؟ گفته بود: براي هر پروژه پيش از سرمايه‌گذاري، يک طرح تجاري تهيه مي‌شود که اين نقشه شامل آينده سرمايه‌گذاري هم هست. در اين طرح تجاري مشخص مي‌شود که هر ميزان سرمايه‌گذاري طي بازه زماني مشخص، چقدر بازگشت سرمايه خواهد داشت و درحال حاضر طرح تجاري بسياري از شهرهاي ايران تهيه شده و اين نقشه‌ها با حضور يک مشاور خارجي براي بانک‌هاي خارجي نيز در حال تهيه است.
او آن زمان درباره زمان بهره‌برداري نهايي از کابل‌هاي فيبر نوري به صورت FTTH وFTTC اظهار کرده بود: بحث ارائه دسترسي فيبر نوري به شرکتها در سال آينده قطعي است و در زمينه دسترسي فيبر نوري به منازل هم در سال آينده نزديک به 500 هزار شماره پورت در برنامه اجرايي شرکت قرار دارد که نيمي از آن بايد تا پايان سال آينده فعال شود.
ناکامي اپراتور چهارم در اجراي پروژه
با وجود اين با گذشت بيش از يک سال از زماني که از طرف اين اپراتور وعده داده شده بود، محمود واعظي درباره آخرين وضعيت اپراتور چهارم ارتباطي و دلايل ناکامي اپراتور فيبر نوري در تحقق وظايفش اظهار کرد: متاسفانه طبق آنچه در پروانه اپراتور چهارم مورد اشاره قرار گرفته، شرکت ايرانيان نت تاکنون موفق نبوده است. افرادي که اين پروانه را گرفتند، فکر نمي‌کردند براي ايجاد شبکه فيبر نوري در کشور چنين سرمايه‌گذاري عظيمي لازم باشد. سرمايه اجراي اين طرح در داخل کشور براي شرکت مربوطه وجود نداشت و در دوره تحريم هم اين امکان نبود که اپراتور چهارم بتواند از حضور سرمايه‌گذاران خارجي بهره بگيرد.
وزير ارتباطات و فناوري اطلاعات با بيان اينکه ايرانيان نت پس از پايان تحريم‌ها مذاکراتي را در خصوص جذب سرمايه‌گذار خارجي انجام داده، عنوان کرد: اکنون حدود 90 تا 95 درصد مذاکرات اين شرکت با يک شريک خارجي انجام شده و ممکن است ظرف يک ماه آينده قراردادي بين آنها امضاء شود. براساس امضاي اين قرارداد هشت کلانشهر کشور تحت پوشش شبکه فيبر نوري قرار خواهند گرفت.
از سوي ديگر محمدجواد آذري جهرمي - مديرعامل شرکت ارتباطات زيرساخت - گفت: 23 هزار کيلومتر فيبر نوري در کشور کشيده شده که در مجموع 40 درصد سرمايه‌گذاري‌هايي که براي توسعه زيرساخت‌ها انجام شده از منابع داخلي بوده است .همچنين طبق آخرين آمار ظرفيت کابل فيبر نوري بين شهري در ايران به 61 هزار کيلومتر رسيده است.
سرمايه‌گذاري ديربازده
جهرمي همچنين در آخرين اظهارات خود درباره فيبر نوري اظهار کرده است: بايد توجه داشت که در بحث FTTX انحصاري در کشور وجود ندارد، چرا که شرکت‌هاي FCP مجوز فعاليت در بخش FTTC را دارا هستند و در نهايت تنها يک بخش FTTH است که در انحصار شرکت ايرانيان نت قرار دارد.
وي ادامه داد: در اين ميان نکته مهم آنکه اين طرح نياز به سرمايه‌گذاري عظيم دارد و نوع سرمايه‌گذاري آن از جنس ديربازده است. اما اکنون آنچه شاهديم آنکه اکثر شرکتها از مخابرات گرفته تا شرکت‌هاي FCP با وجود ادعاهاي متعددي که در حوزه سرمايه‌گذاري دارند، طي يک سال اخير سرمايه‌گذاري عمده‌اي انجام نداده‌اند. شرکت ايرانيان نت در همين شرايط قرار دارد در حالي که مطلوب آن است که براي اجراي اين پروژه سرمايه‌گذاري و نقدينگي لازم تامين شود.
مدير عامل ارتباطات زيرساخت در ادامه با بيان اينکه اکنون يک شرکت خارجي براي سرمايه‌گذاري در اين بخش اعلام آمادگي کرده، گفت: به هر صورت شرکتها زماني که سرمايه‌گذاري انجام مي‌دهند نياز به تضمين سرمايه خود دارند، اکنون نيز در حوزه اپراتور فيبر نوري به نظر مي‌رسد آنچه مشکل‌ساز شده بحث نقدينگي نيست بلکه بيشتر موضوع ديربازده بودن اين سرمايه‌گذاري است که مشکل ايجاد مي‌کند.
در هر حال ظاهرا سرمايه‌گذار خارجي نيز اکنون اين حضور را امري پرريسک مي‌داند و بر اين تاکيد دارد که اگر بازگشت اين سرمايه‌گذاري تضمين نشود، قادر به فعاليت نخواهد بود. به هر صورت اين موارد بايد در کميسيون تنظيم مقررات ارتباطات به طور دقيق بررسي شوند تا در نهايت با در نظر گرفتن شرايط رقابتي بازار مشخص شود که وضعيت سرمايه‌گذار خارجي اين طرح چه خواهد شد.
منبع: ايسنا